ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΤΗΣ ΑΝΩ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

-Ο υδροφόρος ορίζοντας της λεκάνης της Άνω Μεσσηνίας-
Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν τη ροή του νερού είναι α) ο ποταμός Άμφιτας, που διασχίζει την περιοχή βορειονατολικά και αποτελεί τη μοναδική διέξοδο για τα νερά της λεκάνης, β) οι εισροές στον υδροφορέα από τη γειτονική λεκάνη Δωρίου δυτικά και τις ρηξιγενείς ζώνες ανατολικά- βόρεια, και γ) η τροφοδοσία του ελεύθερου υδροφόρου ορίζοντα από τον υπό πίεση υδροφόρο ορίζοντα.
Στην περιοχή δημιουργούνται κλειστές συνθήκες για το υπόγειο νερό, από το συνδιασμό της λιθολογίας του υποβάθρου του υδροφορέα και των τεκτονικών δομών.
Η λεκάνη της Άνω Μεσσηνίας χαρακτηρίζεται ως κλειστό υδρογεωλογικό σύστημα, δηλαδή είναι ένα υδραυλικό κλείσιμο των επιφανειακών απορροών, όπου το δίκτυο απορροής είναι εσωτερικό και η μόνη εκροή από το υδρολογικό σύστημα είναι η εξατμισιδιαπνοή. Υδρογεωλογικά κλειστό είναι το σύστημα όπου η ροή του υπόγειου νερού είναι επίσης εσωτερική, χωρίς υπόγειες εκροές. Στην περιοχή αναπτύσσονται δύο υδροφόροι ορίζοντες στα μεταλπικά ιζήματα, ένας φρεάτιος και ένας βαθύτερος υπό πίεση.
Η λεκάνη της Άνω Μεσσηνίας, μαζί με αυτές προς το νότο της Κάτω Μεσσηνίας και του Δωρίου και Κυπαρισσίας προς τη δύση αποτελούν τμήματα του τεκτονικού βυθίσματος Καλαμάτας- Κυπαρισσίας, που καθορίζεται από δύο ρηξιγενείς ζώνες, τη μία στο βόρειο και ανατολικό περιθώριο και την άλλη στο νότιο και δυτικό. Η Άνω Μεσσηνία αποτελούσε κατά τον Πλειόκαινο ένα παλαιο-ισθμό μεταξύ του Μεσσηνιακού και του Κυπαρισσιακού κόλπου, αφού οι νεογενείς αποθέσεις των λεκανών αυτών είναι θαλάσσιες, ενώ τα κλαστικά ιζήματα στην Άνω Μεσσηνία είναι χερσαία (Μαριολάκος, 1988).
Η λεκάνη της Άνω Μεσσηνίας, που μαζί με αυτή του Δωρίου- Κοπανακίου αποτελεί ενιαία υδρογεωλογική ενότητα, είναι λοιπόν ένα κλειστό υδρογεωλογικό σύστημα, με μοναδική δυνατότητα επιφανειακής απορροής μία στενή ζώνη στο νότιο τμήμα μεταξύ Νεοχωρίου- Μελιγαλά. Το υπόγειο νερό συγκεντρώνεται στην κεντρική περιοχή της λεκάνης, μεταξύ των χωριών Στενύκλαρος- Ζευγολατιό- Σολάκι- Μελιγαλάς, περιοχής περιοδικά που πλημμυρίζει. Λόγω του μεγαλύτερου πάχους των ιζημάτων στο πεδινό τμήμα σε σχέση με τα περιθώρια, η αποθηκευτικότητα του υδροφορέα σε αυτό δεν είναι μειωμένη. Στο βορειοανατολικό τμήμα της περιοχής, στο χωριό Άνω Μέλπεια, αναβλύζει πηγή, η οποία τροφοδοτεί το μικρό ποτάμι που ρέει κατά μήκος της στενής κοιλάδας (Ρέμα Λαγκάδια), έχει δε ροή νερού καθ’ όλο το έτος. Στο πεδινό τμήμα το ρέμα αυτό συμβάλλει μαζί με άλλα παροδικής ροής ρέματα στον ποταμό Αμφίτα, ο οποίος διαρρέει με διεύθυνση βορρά- νότο όλο το πεδινό τμήμα του υδροφορέα. Επίσης, κατά μήκος του δυτικού και βόρειου ορίου του υδροφορέα και πάνω στη νοητή γραμμή αλλαγής της μορφολογικής κλίσης εμφανίζονται αρκετές μικρές πηγές παροδικής ροής και μικρής παροχής.
Σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη ροή του υπόγειου νερού είναι η υψομετρική διαφορά των παρυφών του υδροφορέα από το κεντρικό τμήμα σε συνδυασμό με την κατανομή του συντελεστή υδραυλικής αγωγιμότητας Κ. Εξαιτίας της μείωσης του Κ από τις παρυφές προς το κέντρο του υδροφορέα η ροή του νερού είναι ταχύτερη από τις ρηξιγενείς ζώνες προς τα πλευρικά κορρήματα σε σχέση με τη ροή από το κέντρο του υδροφορέα προς τον ποταμό, κάτι που εξηγεί τις εμφανίσεις των μικρών περιοδικών πηγών στα όρια του πεδινού τμήματος. Το ίδιο γεγονός συνδυαζόμενο και με την τροφοδοσία του ελεύθερου υδροφορέα από τον υπό πίεση μέσω του αργιλικού ορίζοντα εξηγεί και τις πλημμύρες στο πεδινό τμήμα την άνοιξη.


Πηγές:
Μαριολάκος, Η. (1988). Η εφαρμογή του νόμου Darcy σε κλειστά υδρογεωλογικά συστήματα, παράδειγμα: Η λεκάνη της Άνω Μεσσηνίας (ΝΔ Πελοπόννησος). Δελτ. Ελλ. Γεωλ. Εταιρ., Πρακτικά 3ου Συνεδρίου, Αθήνα
Σπυρίδωνος, Ε. (1994). Μελέτη του ελεύθερου υδροφόρου ορίζοντα της λεκάνης Άνω Μεσσηνίας με τη χρήση μαθηματικού ομοιώματος, Δελτ. Ελλ. Γεωλ. Εταιρ., Πρακτικά 7ου Συνεδρίου, Θεσσαλονίκη

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΚΗΔΕΙΑΣ

Οι γλωσσικοί μας ιδιωματισμοί

Ο Μεσσηνιακός πόλεμος, ο Αριστομένης και η Σπάρτη