Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Ιανουάριος, 2010

Η νυχτερινή ζωή στη Μερόπη

Εικόνα
Εξ αρχής να διευκρινίσουμε πως όταν λέμε Μεροπαίικη "νυχτερινή ζωή", αφενός αναφερόμαστε στην προπολεμική περίοδο και αφετέρου εννοούμε δυο κυρίως πράγματα: την ταβερνιάρικη και καφενειακή νυχτερινή ζωή. Η ταβερνιάρικη άρχιζε με το σούρουπο και κρατούσε ως τις δέκα η ώρα το πολύ. Τα τηγάνια έδιναν και έπαιρναν με τις συκωταριές και τα κεφτεδάκια. Κάποτε – κάποτε έπεφτε και καμιά σαρδέλα ή μαρίδα που τις έφερνε ο επαγγελματίας ψαράς Μπάλιος από το Ζευγολατιό. Οι καπνοί και η αντάρα έδιναν κι έπαιρναν μέσα σ’ αυτές τις ταβέρνες, που πρέπει να πούμε ότι δεν είχαν καμιά σχέση με τις σημερινές. Ήταν περισσότερο κρασοταβέρνες ή σωστότερα μπεκροταβέρνες, γι’ αυτό και δεν πήγαιναν οι «καλοί άνθρωποι» του καιρού εκείνου. Στις ταβέρνες αυτές μαζεύονταν συνήθως και ξένοι από άλλα χωριά. Και κάποτε – κάποτε άναβε και το τραγούδι. Επίσης, κάποτε – κάποτε, άναβε και κανένα καβγαδάκι μεταξύ ανδρογύνων, όταν έρχονταν η νοικοκυρά να μαζέψει τον «απρόκοφτό» της που μπεκρόπινε. Τέτοιες τα

Η ΑΝΩ ΜΕΣΣΗΝΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΠΕΡΙΗΓΗΤΕΣ ΚΑΙ ΓΚΡΑΒΟΥΡΕΣ

Εικόνα
Τους περασμένους αιώνες πολλοί διακεκριμένοι ερευνητές - περιηγητές, εμπνευσμένοι από τις αξίες μιας κλασσικής παιδείας, περιηγήθηκαν τον τόπο μας βιώνοντας από κοντά την Μεσσηνιακή γη, τους Μεσσήνιους, τα δημιουργήματά τους. Κινούμενοι από θαυμασμό και δέος στη μέθεξη της Ελληνικής πραγματικότητας, με κύρια εφόδια τις αρετές ενός φωτισμένου πνεύματος και μιας ένθεης ψυχής κατέγραψαν σε βιβλία κάθε τι που βίωσαν σ' αυτή τη γωνιά του κόσμου. Και τα χρόνια κύλισαν και οι αιώνες άλλαξαν και κοντά τους άλλαξαν και πολλά ακόμα. Και φτάσαμε στις μέρες μας που με τόσες αλλαγές και ανακατατάξεις φαίνεται σαν χρήσιμο - αν όχι αναγκαίο - να καταφύγουμε στις πηγές για να επαναπροσδιορίσουμε το είναι μας και τις επιδιώξεις μας. Σε αυτή την ανάρτηση επιλέγουμε ενδεικτικά κάποιους περιηγητές, που πέρα από το ημερολόγιο που κρατούσαν είχαν συνθέσει και απεικονίσει σε μια γκραβούρα ό,τι με λόγια αφηγούνταν. Οι εικόνες αυτές δεν μπορούν παρά να αποτελούν μια κληρονομιά πολιτιστική, μέσα από τ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ... 19ο ΑΙΩΝΑ!

Εικόνα
Μέσα από σελίδες παλιών εφημερίδων προβάλουμε μια μικρή ανθολογία δημοσιευμάτων. Τοπικές ειδήσεις, κοινωνικά, διαφημίσεις και... περίεργα. Όλα αντανακλούν το χρώμα και το ύφος μιας άλλης εποχής. ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟΝ ΑΜΑΞΩΝ ΜΕΛΙΓΑΛΑ - ΚΟΥΡΤΑΓΑ ΚΑΙ Τ' ΑΝΑΠΑΛΙΝ Επιθυμούντες να καταστήσωμεν όσον ένεστι άνετον και εύκολον των ταξειδιωτών την μετάβασιν απο Μελιγαλά εις Κούρταγα και τ' ανάπαλιν συνεστήσαμεν εταιρίαν προς τον σκοπόν τούτον. Όθεν φέρομεν εις γνώσιν του κοινού, ότι έχοντες εξ (6) αμάξας στερεάς κομψοτάτας και φιλοκάλως ηυπρεπισμένας μεθ' ικανού αριθμού ίππων πρώτης τάξεως αναλαμβάνομεν, ίνα μεταφέρωμεν πάντα κύριον και κυρία μετά των συνήθων ταξειδιωτών τους αποσκευών, εγγυώμενοι προθυμίαν απαράμιλλον, καθαριότητα άνεσιν ασφάλειαν και πάσα εκδούλευσιν ην ήθελον απαιτεί αξιότιμοι επιβάται. Ίνα δε καταστήσωμεν το δι' αμαξών ταξείδιον κατά το ειρημένον τμήμα προσιτόν και εύκολον εις πάντας, όπερ ως γνωστόν είνε απολύτως τερπνότερον του σιδιροδρομικού απεφασίσαμεν να ορίσ

ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ

Το τριώδιο άνοιγε συνήθως στo χωριό μας με το σφάξιμο των χοιρινών . Μαζί με το καλό αποκριάτικο φαγοπότι άρχιζαν και τα διάφορα αποκριάτικα γλέντια που αποκορυφώνονταν την "τσικνο-Πέφτη", την Τυρινή αποκριά και την Καθαρά Δευτέρα. Οι βασικές και κυρίες εκδηλώσεις της αποκριάς ήταν οι φωτιές που ανάβονταν στις διάφορες γειτονιές και το μασκάρεμα. Σοβαρό ρόλο για την επιτυχία του γλεντιού στις γειτονιές με τις φωτιές έπαιζαν τα παιδιά κάθε γειτονιάς, γιατί αυτά έπρεπε να εξασφαλίσουν τα ξύλα - πολλά ξύλα - για να διατηρηθεί πολλές ώρες η φωτιά και μαζί μ' αυτή και το γλέντι. Συνήθως οι φωτιές ανάβονταν Σαββατοκύριακο, που ήταν ξεκούραστοι οι άνθρωποι ή δεν είχαν δουλειές την επόμενη. Όλη την ημέρα τα παιδιά ή και από την προηγούμενη ξεχύνονταν στα χτήματα για να φέρουν ξύλα ή ζητούσαν κι από τα σπίτια. Σωριάζονταν ολόκληροι σωροί, κυρίως από κληματόβεργες, και όταν νύχτωνε καλά και τελείωνε το βραδινό φαγητό, ανάβονταν οι φωτιές. Περιττό να αναφέρουμε ότι τα παιδιά π

Η εκπαίδευση και τα σχολεία της Μερόπης

Εικόνα
Η Μερόπη, δικαιούται όσο ελάχιστα χωριά και πόλεις στην Ελλάδα να είναι υπερήφανη για τα σχολεία της και την εκπαιδευτική της ιστορία και υπόσταση. Αυτό θα επιχειρήσουμε να τεκμηριώσουμε στην παρούσα ανάρτηση, παρουσιάζοντας την πορεία της εκπαίδευσης στη Μερόπη από την ίδρυση του πρώτου της σχολείου μέχρι σήμερα. Τις δεκαετίες 1880 και 1890, ιδρύθηκαν τα περισσότερα σχολεία στο Νομό Μεσσηνίας. Το δίκτυο όμως των Ελληνικών σχολείων του Νομού αναπτύχθηκε μόνο στις κωμοπόλεις μιας κάποιας σημασίας. Το ότι η Μερόπη ήταν μιας ιδιαίτερης σημασίας κωμόπολη όπως άλλωστε και ο Μελιγαλάς (έδρα του Δήμου Οιχαλίας τότε), διακρίνεται ολοφάνερα από τα παρακάτω στοιχεία: Ενώ η επιβολή από την κυβέρνηση Τρικούπη, υψηλών εκπαιδευτικών τελών στα Ελληνικά σχολεία και σε συνδυασμό με την οικονομική κατάρρευση του 1893, καθιστούσε την εκπαίδευση στα σχολεία του νομού δυσπρόσιτη στα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα, με αποτέλεσμα ακόμη και το κλείσιμο κάποιων από αυτά (Αετού, Σιδιρόκαστρου, Μουζακίου, Πετα

Η Μερόπη στα 1933 – 1936

Εικόνα
Μέρος τρίτο - τελευταίο Μέσα από το τελευταίο μέρος του αφιερώματος (Η Μερόπη στα 1933 – 1936), θα παρουσιάσουμε το προφίλ των οικογενειών του τόπου μας τη συγκεκριμένη τετραετία. Θα γνωρίσουμε πώς ζούσαν οι οικογένειες παλιά, πώς ήταν το σπίτι τους, οι ασχολίες τους κ.α. Θα παρουσιαστούν ενδεικτικά τέσσερις οικογένειες, διαφόρων οικονομικών επιπέδων, έτσι ώστε να μπορεί να σχηματιστεί μια συνολική εικόνα. Να σημειώσουμε ακόμα ότι το προφίλ των οικογενειών σε ολόκληρη την άνω Μεσσηνία ήταν κοινό, ως εκ τούτου η παρουσίαση αυτή έχει ευρύτερο ενδιαφέρον. Τυπικές μορφές οικογένειας Ο Δημοσθένης Α. Σ… εξασκεί το επάγγελμα του γεωκτηνοτρόφου. Γεννήθηκε το 1893 και μετέβη στην Αμερική σε ηλικία 19 ετών μαζί με τον αδελφό του, από την οποία όμως αναγκάστηκε να επιστρέψει μετά από ένα έτος διότι αρρώστησε από «ξηράν πλευρίτιδα». Παντρεύτηκε το 1920 παίρνοντας προίκα 10.000 δρχ. μετρητά και ανάλογο ρουχισμό. Με τα χρήματα αυτά αγόρασε το σπίτι, στο οποίο κατοικεί σήμερα. Η οικονομία του

Προικοσύμφωνα του Δήμου Οιχαλίας του 19ου αιώνα

Εικόνα
Τα προικοσύμφωνα είναι μια πηγή που ανακαλεί το παρελθόν και αναδίδει το άρωμα μιας ζωής από τα περασμένα, που πάλλεται όμως από τις ίδιες δυνάμεις με τις οποίες λειτουργεί διαχρονικά η ανθρώπινη ζωή. Σε αυτή την ανάρτηση θα επιχειρήσουμε να αναπαραστήσουμε αυτή τη «ζωή» στο δήμο Οιχαλίας κατά τη δεκαετία του 1890 – περίοδος αναγέννησης για το τόπο μας και την ευρύτερη περιοχή του. Η προίκα είναι πανάρχαιος και βαθιά ριζωμένος θεσμός, ο οποίος τελικά καταργήθηκε (στο νομικό πλαίσιο τουλάχιστον). Με τον όρο προίκα εννοούμε τη περιουσία που έδινε στον άνδρα η γυναίκα ή κάποιος άλλος για χάρη της, προκειμένου να τον ανακουφίσει από τα οικονομικά βάρη του γάμου. Πρόκειται, ασφαλώς, για μια οικονομική σύμβαση, η οποία με τη πάροδο των χρόνων εξελίχθηκε σε δυσβάστακτη κοινωνική πληγή, που εμπόδιζε την αποκατάσταση των καλών αλλά άκληρων κοριτσιών και διευκόλυνε την ανάπτυξη της προικοθηρίας. Η εξελικτική πορεία του θεσμού ήταν συνάρτηση των σημαντικών αλλαγών που συντελέστηκαν με τη πάρ